Skip to content
Greener Bangkok
เมนู

โครงการนักสืบฝุ่น

รู้ที่มา เข้าใจปัญหา แก้ไขตรงจุด

โครงการนักสืบฝุ่น ศึกษาและวิเคราะห์แหล่งกำเนิดของฝุ่น PM2.5
ในกรุงเทพฯ พบว่า มาจาก 6 แหล่งหลัก และมีความต่างกันตามช่วงเวลา
การรู้จักรูปแบบของฝุ่น PM2.5 ช่วยให้กทม. ออกแบบ
การแก้ปัญหาได้อย่างตรงจุด

ฝุ่น PM2.5 ใน
กรุงเทพฯ มาจากไหน?

  • รถยนต์ดีเซล : 46%
    คืออะไร ?
  • เผาไหม้ชีวมวล : 22%
    คืออะไร ?
  • ฝุ่นทุติยภูมิ : 14%
    คืออะไร ?
  • รถยนต์เบนซิน : 11%
    คืออะไร ?
  • อื่นๆ : 7%
    คืออะไร ?

รู้หรือไม่
ฝุ่นบนที่สูงกับฝุ่นระดับพื้นดิน
มีที่มาต่างกัน

ในที่สูง ฝุ่นมาจาก
ดวงอาทิตย์!?

(ที่สูง = ตึกชั้นที่ 10 ขึ้นไป)

ใช่แล้ว แสงแดดจะทำปฏิกิริยาทางเคมี กับก๊าซในอากาศ (ฝุ่นทุติยภูมิ) ทำให้ เกิดฝุ่นขึ้น ซึ่งเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ แต่ก็ยังมีฝุ่นบางส่วนจาก โรงงาน และการก่อสร้างลอยมาผสมด้วย

ฝุ่นระดับพื้นดิน
มาจากควันรถ และการเผา

(ระดับพื้นดิน = ชั้น 1 จนถึงชั้น 10)

ฝุ่นจากควันรถยนต์ดีเซล และการเผา จะมีโมเลกุลใหญ่ ทำให้ลอยต่ำ เวลาเดินริมถนน หรือถ้าคุณอยู่ชั้น 1 ถึง ชั้น 10 ก็รับฝุ่นจากสองแหล่งนี้ไปเต็มๆ

ฤดูเปลี่ยน
ที่มาของฝุ่นก็เปลี่ยน

ช่วงหมอกควัน ม.ค.-เม.ย.

ฝุ่นจากการเผาไหม้ชีวมวล จากบริเวณใกล้เคียงเป็นแหล่ง กำเนิดฝุ่น PM2.5 หลัก

ดีมาก
ดี
ปานกลาง
เริ่มมีผลกระทบ
ต่อสุขภาพ 
มีผลกระทบ
ต่อสุขภาพ
ตอนนี้

ฝุ่น PM2.5 มี 6 รูปแบบ

ฝุ่นหลังเที่ยงคืน (Midnight Particle Patterns)

  • เกิดขึ้นเมื่ออากาศเย็นลงหลังเที่ยงคืน
  • ความชื้นสูงทำให้ฝุ่นเล็กๆ รวมกันเป็นฝุ่นใหญ่
  • พบมากในช่วงหลังเที่ยงคืนจนถึงตอนเช้า

ฝุ่นอุณหภูมิผกผัน (Inversion Particle Patterns)

  • เกิดในช่วงเดือนธันวาคมถึงกุมภาพันธ์
  • เกิดจากปรากฏการณ์ Temperature Inversion ที่อากาศไม่เคลื่อนที่
  • อากาศเย็นและไม่มีลม ทำให้ฝุ่นสะสมอยู่ในพื้นที่

ฝุ่นจากการเคลื่อนที่ระยะไกล (Transboundary Particle Patterns):

  • ฝุ่นที่มาจากการเผาวัสดุเกษตรนอกกรุงเทพฯ
  • ลมพัดฝุ่นเข้ามาในกรุงเทพฯ และสะสมในอากาศ
  • มักพบที่ระดับความสูง 110 เมตร

ฝุ่นทุติยภูมิ (Secondary Particle Patterns)

  • ฝุ่นที่เกิดจากปฏิกิริยาทางเคมีในอากาศเมื่อแสงแดดแรง
  • รวมถึงก๊าซเช่น SO2, NOX, NH3
  • เกิดในสภาพอากาศปิดที่มีลมอ่อนหรือสงบ

ฝุ่นรูปแบบผสมผสาน (Mixed Particle Patterns)

  • เป็นการรวมตัวของฝุ่นชนิดต่างๆ เช่น ฝุ่นหลังเที่ยงคืนกับฝุ่นอุณหภูมิผกผัน
  • ทำให้ความเข้มข้นของ PM2.5 สูงต่อเนื่องทั้งวัน

ฝุ่นไม่มีรูปแบบ (Unpattern)

  • ฝุ่นที่ไม่เข้าข่ายชนิดใดชนิดหนึ่ง
  • ค่าความเข้มข้นของ PM2.5 มักเกินค่ามาตรฐานเพียง 1-2 ชั่วโมง

รู้ที่มา เข้าใจปัญหา
แก้ไขตรงจุด

โครงการ
รถคันนี้ลดฝุ่น

ประชาชนนำรถเช็กสภาพฟรี เปลี่ยนน้ำมันเครื่อง อะไหล่ และค่าแรงในราคาพิเศษ

โครงการตรวจ
คุณภาพอากาศเชิงรุก

ตรวจโรงงาน ตรวจรถยนต์ เพื่อหาต้นตอของฝุ่น PM2.5 และแก้ปัญหาตั้งแต่ต้นเหตุ

โครงการเครือข่าย
Work From Home

การสนับสนุนให้หน่วยงานภาครัฐ และภาคเอกชน ทำงานที่บ้าน ในวันฝุ่นเยอะ

BMA Feeder

รถปรับอากาศสมัยใหม่ ช่วยลดปัญหามลพิษทางอากาศจากรถยนต์ส่วนบุคคล

โครงการ BKK
Clean Air Area

ปลูกต้นไม้ติดตั้งเครื่องฟอก อากาศและสร้างความ ตระหนักรู้ให้กับเยาวชน

โครงการ
Low Emission Zone

ควบคุมการปล่อยฝุ่นจากแหล่ง ต่างๆ ในโซนที่ควบคุม จุดเริ่มต้น ที่โซนเขตปทุมวัน

คุณก็มีส่วนร่วมได้

ตรวจสภาพเครื่องยนต์อย่างสม่ำเสมอ

“โครงการรถคันนี้ลดฝุ่น” มอบส่วนลดสูงสุด 55%

โครงการรถลดฝุ่น

ใช้รถสาธารณะแทนการขับรถ หรือปิดเครื่องขยะจอดรอ

ผู้ประกอบการลงทะเบียน
Work From Home เมื่อมีฝุ่นสูง

ลงทะเบียน

หากเจอต้นเหตุฝุ่น แจ้งผ่าน Traffy Fondue

Traffy Fondue

ไม่เผาขยะ

ด้วยความร่วมมือจากทุกคน เราสามารถลดปัญหาฝุ่น PM2.5 ในกรุงเทพฯ ได้

คำถามที่พบบ่อย

โครงการนักสืบฝุ่นคืออะไร?

โครงการนักสืบฝุ่นเป็นโครงการที่มุ่งเน้นการศึกษาวิเคราะห์แหล่งกำเนิดของฝุ่น PM2.5 ในกรุงเทพฯ เพื่อป้องกันและแก้ไขปัญหาอย่างตรงจุด

ฝุ่น PM2.5 ในกรุงเทพฯ มาจากไหน?

จากการศึกษาของโครงการ นักสืบฝุ่นพบว่า ฝุ่น PM2.5 ในกรุงเทพฯ มาจาก 5 แหล่งหลัก ได้แก่:

  • รถยนต์ดีเซล : 46%
  • เผาไหม้ชีวมวล : 22%
  • ฝุ่นทุติยภูมิ : 14%
  • รถยนต์เบนซิน : 11%
  • อื่นๆ : 7%

แหล่งกำเนิดฝุ่น PM2.5 ที่ความสูงต่างกันเป็นอย่างไร?

  • ที่ความสูง 30 เมตร: ฝุ่นจากรถยนต์ดีเซล (46%) และการเผาไหม้ชีวมวล (22%)
  • ที่ความสูง 75 เมตร: ฝุ่นอื่นๆ (49%) และฝุ่นทุติยภูมิ (32%)
  • ที่ความสูง 110 เมตร: ฝุ่นอื่นๆ (58%) และฝุ่นทุติยภูมิ (22%)

ฝุ่น PM2.5 มีรูปแบบอะไรบ้าง?

ฝุ่น PM2.5 แบ่งออกเป็น 6 รูปแบบหลัก:

  • ฝุ่นหลังเที่ยงคืน: เกิดเมื่ออุณหภูมิต่ำ ความชื้นสูง พบมากหลังเที่ยงคืน
  • ฝุ่นอุณหภูมิผกผัน: เกิดเมื่ออุณหภูมิในชั้นบรรยากาศใกล้พื้นผิวโลกเย็นกว่าชั้นบน
  • ฝุ่นจากการเคลื่อนที่ระยะไกล: มาจากแหล่งกำเนิดไกลๆ ลอยมาตามลม
  • ฝุ่นทุติยภูมิ: เกิดจากการทำปฎิกิริยาของแสงอาทิตย์กับก๊าซมลพิษในชั้นบรรยากาศ
  • ฝุ่นรูปแบบผสมผสาน: เกิดจากการรวมตัวของฝุ่นหลายรูปแบบ
  • ฝุ่นไม่มีรูปแบบ: ไม่สามารถจำแนกประเภทได้

เราจะมีส่วนร่วมในการลดปัญหาฝุ่น PM2.5 ได้อย่างไร?

เราสามารถช่วยลดปัญหาฝุ่น PM2.5 โดย:

  • หลีกเลี่ยงการใช้รถควันดำ
  • ส่งเสริมการใช้ขนส่งสาธารณะ
  • ควบคุมการเผาไหม้ในที่โล่ง
  • เฝ้าระวังและแจ้งเตือนคุณภาพอากาศ

ทำไมต้องรู้จักรูปแบบของฝุ่น PM2.5?

การรู้จักรูปแบบของฝุ่น PM2.5 จะช่วยให้สามารถออกแบบการแก้ปัญหาได้อย่างตรงจุด เนื่องจากแต่ละรูปแบบมีแหล่งที่มา พฤติกรรม และช่วงเวลาเกิดที่แตกต่างกัน

การแก้ไขปัญหาฝุ่น PM2.5 ในกรุงเทพฯ มีอะไรบ้าง?

การแก้ปัญหาฝุ่น PM2.5 สามารถทำได้หลายวิธี เช่น:

  • โครงการรถคันนี้ลดฝุ่น ประชาชนนำรถเช็กสภาพฟรีเปลี่ยนน้ำมันเครื่อง อะไหล่และค่าแรงในราคาพิเศษ
  • โครงการตรวจคุณภาพอากาศเชิงรุก ตรวจโรงงาน ตรวจรถยนต์เพื่อหาต้นตอของฝุ่น PM2.5 และแก้ปัญหาตั้งแต่ต้นเหตุ
  • โครงการเครือข่าย Work From Home การสนับสนุนให้หน่วยงานภาครัฐและภาคเอกชน ทำงานที่บ้านในวันฝุ่นเยอะ
  • BMA Feeder รถปรับอากาศสมัยใหม่ ช่วยลดปัญหามลพิษทางอากาศจากรถยนต์ส่วนบุคคล
  • โครงการ BKK Clean Air Area ปลูกต้นไม้ติดตั้งเครื่องฟอกอากาศและสร้างความตระหนักรู้ให้กับเยาวชน
  • โครงการ Low Emission Zone ควบคุมการปล่อยฝุ่นจากแหล่งต่างๆ ในโซนที่ควบคุม จุดเริ่มต้น ที่โซนเขตปทุมวัน
  • บริการแจ้งเตือนเมื่อค่าฝุ่นสูงผ่าน Line Alert จะช่วยให้คุณรับการแจ้งเตือนเมื่อค่าฝุ่น PM 2.5 เกินมาตรฐาน

เรื่องอื่นๆ ที่น่าสนใจ

สถานี
ตรวจวัด
คุณภาพ
อากาศ

ทำงานอย่างไร?

โครงการ
Low Emission Zone

ลดฝุ่นในโซนที่หนาแน่น

คู่มือการดูแลตัวเอง
จากฝุ่น PM 2.5

ดูแลตัวเองและคนที่คุณรัก จากฝุ่น PM 2.5

คุณชอบเนื้อหาหน้านี้ไหม?
ชอบไม่ชอบ