แบบที่ 1: Turnkey ติดเอง จ่ายเอง
“Turnkey” หมายถึง การติดตั้งระบบโดยผู้เชี่ยวชาญครบวงจร ตั้งแต่สำรวจ ออกแบบ ติดตั้ง ไปจนถึงดูแลหลังการขาย โดยผู้ประกอบการ เป็นเจ้าของระบบ เองทั้งหมด
ข้อดี:
- ประหยัดค่าไฟได้เต็มที่ (ไม่ต้องแบ่งผลประโยชน์กับใคร)
- ควบคุมระบบและทรัพย์สินทั้งหมดได้เอง
- คุ้มทุนเร็ว (เฉลี่ย 5–7 ปี)
ข้อควรพิจารณา:
- ต้องมีงบประมาณก้อนใหญ่ในการลงทุน
- ต้องดูแลระบบเอง หรือจ้างบริษัทดูแลระยะยาว
แบบที่ 2: Private PPA ให้เอกชนลงทุนให้
“PPA” ย่อมาจาก Power Purchase Agreement หมายถึง การทำสัญญา ซื้อไฟฟ้ากับผู้ให้บริการที่ติดตั้งระบบให้โดยธุรกิจไม่ต้องลงทุนเอง และจ่าย เฉพาะค่าไฟที่ใช้งานจริง ซึ่งจะราคาถูกกว่าซื้อกับทางการไฟฟ้า
ข้อดี:
- ไม่ต้องใช้เงินลงทุนล่วงหน้า
- ได้ใช้ไฟราคาถูกกว่าการไฟฟ้า
- ไม่ต้องรับผิดชอบการดูแลระบบ
ข้อควรพิจารณา:
- ต้องผูกพันกับสัญญาระยะยาว (10–20 ปี)
- ไม่สามารถย้ายระบบได้หากเปลี่ยนสถานที่
- ประหยัดได้น้อยกว่าการติดเอง (เพราะต้องแบ่งผลตอบแทนกับผู้ลงทุน)
ตารางเปรียบเทียบ Turnkey vs PPA
| รายการเปรียบเทียบ | ลงทุนเอง (EPC / Turnkey) | เช่าระบบ (Private PPA) |
| รูปแบบการลงทุน | เจ้าของกิจการลงทุนเอง | ผู้ให้บริการลงทุนระบบให้ทั้งหมด |
| เจ้าของระบบ | เจ้าของกิจการ (บริษัท/โรงงาน) | ผู้ให้บริการระบบ (ผู้ขายไฟฟ้า) |
| ต้นทุนเริ่มต้น | สูง เช่น 20-25 ล้านบาท/ 1 MW | ต่ำหรือไม่มีต้นทุนเริ่มต้น |
| ผลประหยัดไฟ | ได้เต็ม 100% | ได้ส่วนต่างจากค่าไฟ เช่น ประหยัด 20-40% |
| ระยะเวลาคืนทุน | 4-7 ปี | ไม่เกี่ยวข้อง (จ่ายค่าไฟตามจริงที่ตกลงไว้) |
| สิทธิประโยชน์ ทางภาษี(BOI) | ใช้ได้ (ลดหย่อนภาษี, ยกเว้นภาษีนำเข้า อุปกรณ์) | ผู้ให้บริการเป็นผู้รับสิทธิ BOI |
| สัญญาผูกพัน | ไม่มี | มีข้อผูกพันตามสัญญา 10 – 20 ปี |
| การควบคุมระบบ | ควบคุมเองได้เต็มที่ | จำกัด (ต้องทำตามสัญญา) |
| การดูแลบำรุงรักษา | ต้องดูแลเอง หรือจ้างผู้รับเหมารายปี | ผู้ให้บริการดูแลทั้งหมด |
| เหมาะกับใคร | ธุรกิจที่พร้อมลงทุน ต้องการควบคุมระบบ และได้ผลประหยัดไฟเต็มที่ |
ธุรกิจที่ไม่ต้องการลงทุนสูง แต่อยากลด ค่าไฟทันที |
สรุป
- หากคุณมีงบ และอยากประหยัดเต็มที่ ควรเลือก Turnkey
- หากคุณไม่อยากลงทุนล่วงหน้า และรับสัญญาระยะยาวได้ ควรเลือก PPA
ตรวจสอบสัญญา Private PPA
ราคาค่าไฟที่ต้องชำระให้ผู้ขายไฟ
- อัตราค่าไฟที่เสนอควรต่ำกว่าค่าไฟจากการไฟฟ้า
- ตรวจสอบว่าอัตราค่าไฟเป็น ราคาคงที่ หรือ ลอยตัว และผูกกับปัจจัยใด (เช่น FT, CPI)
ระยะเวลาสัญญา
- โดยทั่วไปสัญญามีระยะยาว เช่น 15–20 ปี
- ควรพิจารณาว่าระยะเวลานี้สอดคล้องกับแผนธุรกิจของเราหรือไม่
ปริมาณการใช้ไฟขั้นต่ำ (Minimum Offtake)
- บางสัญญากำหนดให้เราต้องใช้ไฟไม่ต่ำกว่าที่ตกลง
- หากใช้ไฟไม่ถึง อาจมี ค่าปรับหรือค่าชดเชย ตามสัดส่วนไฟที่ไม่ได้ใช้
เงื่อนไขการบำรุงรักษาและความรับผิดชอบ
- ผู้ขายไฟต้องเป็นผู้ดูแลระบบทั้งหมด
- แต่ผู้ใช้ไฟควรขอสิทธิในการตรวจสอบหรือร่วมตรวจประสิทธิภาพระบบได้
- ระบุเงื่อนไขในกรณีที่ระบบมีปัญหา หรือไม่สามารถผลิตไฟได้ตามที่ตกลง
สิทธิในการต่ออายุ / ยกเลิกสัญญา
- พิจารณาว่าสัญญาอนุญาตให้ ต่ออายุ หรือยกเลิก ได้อย่างไร
- มีค่าธรรมเนียมหรือเงื่อนไขการเลิกสัญญาก่อนกำหนดหรือไม่
สิทธิในระบบหลังหมดสัญญา
- ระบบโซลาร์จะตกเป็นของใครหลังครบอายุสัญญา
- ผู้ใช้ไฟสามารถเป็นเจ้าของระบบได้หรือไม่
Turnkey หรือ
Private PPA?
แบบที่ 1: Turnkey ติดเอง จ่ายเอง
แบบที่ 2: Private PPA ให้เอกชนลงทุนให้
ตารางเปรียบเทียบ Turnkey vs PPA
ตรวจสอบสัญญา Private PPA
